Informatie voor gebruik van biosensoren

Het implementatieproject 'Biosensoren voor Iedereen' richtte zich op het dagelijks gebruik van biosensoren door begeleiders en cliënten. Als jouw organisatie meer gebruik wil maken van biosensoren in de praktijk, maak dan gebruik van de kennis en informatie die dit project ons heeft opgeleverd.

Biosensoren voor Iedereen

Het doel van het project 'Biosensoren voor Iedereen' (BVI) was om het dagelijks gebruik van biosensoren voor zowel begeleiders als cliënten vrij beschikbaar en hanteerbaar te maken en te implementeren in de dagelijkse praktijk van begeleiding en behandeling binnen De Borg-instellingen. Meer informatie over het project en o.a. een activiteitenverslag en artikelen is hier in te zien.

Binnen het project BVI is voor alle gebruikers informatiemateriaal ontwikkeld en is er -vrij toegankelijke- software geschreven. In het kader van kennisdeling en -borging is ervoor gekozen om de informatie op deze website inzichtelijk te maken. De doelstelling is om het inzicht, de kennis en het gebruik van biosensoren in de praktijk te vergroten. Alle informatie wordt gratis aangeboden en is dus, naast De Borg-instellingen, ook inzichtelijk voor ketenpartners en andere belanghebbenden. De informatie is geschreven voor cliënten en begeleiders van De Borg-instellingen maar is ook bruikbaar in de GGZ of gespecialiseerde VG instellingen.

Bij nieuwe inzichten of ontwikkelingen kan een onderdeel worden aangepast of toegevoegd. Op deze manier zijn we flexibel in de informatievoorziening, ook in de toekomst.

Informatiemateriaal voor gebruik biosensoren

Het implementatieproject heeft veel praktische informatie en instrumenten opgeleverd voor De Borg-instellingen. Hier volgt een overzicht voorzien van korte toelichting. De informatie is in te zien en/of te downloaden door de titel aan te klikken.

In het onderzoek is de gebruikersgroep gevraagd om diverse toepassingen te beschrijven. Dit heeft inzicht gegeven in de eisen en wensen van de eindgebruikers en resulteerde in een overzicht van verschillende toepassingen (use cases) van de biosensoren.

Voor de cliënt is een infographic en een animatiefilmpje gemaakt die inhoudelijk aansluit bij het gemiddelde cliënt niveau. De behandelaar kan de cliënt aanbieden hiernaar te kijken voorafgaand aan gebruik. Dit is mede ter ondersteuning en ontlasting van de behandelaar.

Voor o.a. onderzoekers, behandelaren en begeleiders is een serie van filmpjes gemaakt van gemiddeld twee minuten per film. Deze zijn afzonderlijk van elkaar te bekijken en de gebruiker kan zelf kiezen welk onderwerp wordt bekeken. De informatie is dus naar eigen keuze, tijd en tempo te volgen.

  • Software voor analyse en interpretatie van de data

De software kan worden gebruik in combinatie met de Empatica E4 en biedt gebruikers een downloadbaar rapport dat mogelijkheden biedt voor een zorgvuldig onderzoek van fysiologische reacties in het dagelijks leven van de cliënt. De applicatie wordt gratis beschikbaar gesteld, is gemakkelijk te gebruiken en uit te breiden naar andere wearables. Een voorbeeld van de huidige applicatie is beschikbaar op https://pcdlf.shinyapps.io/shinyapps_e4/.

In 2022 is er een artikel gepubliceerd op Frontiers in Behavioral Neuroscience waarin het gebruik van de applicatie wordt beschreven. Van dit eindverslag is ook een korte Nederlandse samenvatting beschikbaar. In 2024 is er een tweede artikel gepubliceerd in Frontiers in Behavioral Neuroscience, ook hiervan is een korte Nederlandse samenvatting beschikbaar.

Borging van gebruik biosensoren

Het gebruik van biosensoren heeft ook invloed op het beleid van een organisatie. Hierbij kan gedacht worden aan o.a. het behandelbeleid, het personeelsbeleid, het privacy beleid, beheer van apparatuur en ICT-systemen. Om dit te onderzoeken, is de borging van dit project opgedeeld in drie onderdelen; behandelbeleid, HRM-beleid en ICT-beleid. Per onderdeel is een takenplan vastgesteld door de Stuurgroep en een werkgroep ingericht met deskundigen vanuit De Borg-instellingen. Op basis van de inventarisaties en besprekingen worden adviezen ingediend bij de Stuurgroep die kunnen leiden tot een (gemeenschappelijk) beleid voor het gebruik van biosensoren, waarbij aandacht is voor de koppeling met het behandelbeleid, het HRM-beleid en de aansluiting van de ICT-systemen. 

  • Behandelbeleid

Door biosensoren te integreren in de behandeling sluit deze beter aan bij de individuele cliënt. Daarnaast is de verwachting dat het gebruik van biosensoren de zelfredzaamheid van cliënten vergroot. Voor dit onderzoek is gekozen te starten met de behandelmodule Grip op Agressie (GoA). De uitkomsten van dit onderzoek leiden tot de integratie van biosensoren in deze behandelmodule en dienen als voorbeeld voor de integratie bij de andere behandelmodules van De Borg.

  • HRM-beleid

Binnen De Borg-instellingen wordt onderzoek gedaan naar het gebruik van wearables om de weerbaarheid en welzijn van medewerkers te vergroten. Doelstelling van het project is o.a. het integreren van wearables in het HRM-beleid, vermindering van de werkstress en hiermee -op termijn- ook het terugdringen van het ziekteverzuim. Binnen dit project zal speciale aandacht zijn voor de privacy van de medewerkers.

  • ICT-beleid

Voor de borging en aansluiting met de ICT-systemen is een werkgroep ingericht met deskundigen vanuit De Borg-instellingen. Het gebruik van biosensoren, software en de voortgang van de onderzoeken wordt hier besproken. Op deze wijze kan er door ICT ingespeeld worden op de ontwikkelingen en kunnen ICT-adviezen worden meegenomen in de onderzoeken.

De borging van de implementatie van biosensoren loopt nog door na afronding van het project BVI. Dit is onder andere meegenomen in het onderzoek Wearables in Practice.