Weet wat je kan

‘Weet wat je kan’ is een psycho-educatie module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking (LVB) en hun naasten. De module is bedoeld om het onderwerp ‘beperking’ bespreekbaar te maken. Daarbij gaat het niet om IQ getallen en tekortkomingen, maar om lastige situaties en manieren om daarmee om te gaan. Er wordt ook aandacht besteed aan de sterke kanten van de cliënt, vanuit het motto ‘richt je op de dingen waar je goed in bent, en vraag hulp bij de dingen die je niet goed afgaan’.

De module werd ontwikkeld door Trajectum in samenwerking met Transfore, en met ondersteuning van het programma Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ). Het hoofddoel is het voorkomen van gedragsproblemen, een belangrijk nevendoel is het vergroten van de kwaliteit van leven van de cliënt.

De module kan worden ingezet door LVB professionals in zowel de VB en de forensische sector, als in de GGZ. Als ondergrens voor de leeftijd van de cliënt wordt 16 jaar aangehouden. Verdere informatie over indicaties, doelstellingen en scholingsvereisten is te vinden in de handleiding.

Tijdens het ontwikkeltraject hebben diverse partijen meegedacht. De inbreng van een adviesgroep van cliënten is heel bepalend geweest voor de inhoud en de vormgeving van de module.

De module bestaat uit 9 sessies voor de cliënt en 3 sessies voor diens naasten. Het begrip ‘naaste’ wordt ruim gedefinieerd, en kan behalve familie en vrienden ook begeleiders omvatten. De module kan op maat worden gemaakt.

Sinds het verschijnen van de module in 2015 is verder gewerkt aan de methode. In 2018 bestaan er werkboeken voor de cliënt en de naasten, een Ehealth aanbod, filmpjes met uitleg over LVB en een kaartenset met samenvattingen. Voor de professional zijn uitgebracht een onderbouwing, een handleiding, een instructiefilm en een workshopprogramma. Al deze materialen zijn kosteloos te downloaden, met uitzondering van het EHealth programma waarvoor een abonnement bij een EHealth provider is vereist.

De module wordt inmiddels toegepast in diverse instellingen, over het algemeen met goede resultaten. Clienten beginnen er vaak met enige tegenzin aan, maar ervaren het programma gaandeweg als helpend. Kleinschalig pilotonderzoek heeft aanwijzingen gegeven voor gunstige gedragseffecten.

‘Weet wat je kan’ wordt genoemd in de Generieke Module ‘Psychische stoornissen en zwakbegaafdheid (ZB) of licht verstandelijke beperking (LVB)’. Het programma is tevens opgenomen in de inkoopvoorwaarden 2018 van Justitie met een landelijk implementatienetwerk, ondersteund door het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie en het programma Kwaliteit Forensische Zorg. In juni 2020 is de module 'Weet wat je kan' erkend door de Erkenningscommissie Justitiële Interventies als ‘goed onderbouwd’. 

Meer informatie over scholing en trainingen is te vinden op: Scholing in de methode Weet wat je kan (WWJK).

'Weet wat je kan' bestaat uit:

• Handboek
• Werkboek cliënten
• Werkboek naasten
• Samenvattende kaarten

Instructiefilms:

• Weet wat je kan | Instructiefilms trainers
• Weet wat je kan met Jaro | voor cliënten